Là một người tâm huyết với mô hình trồng nấm lim xanh với hướng phát triển từ cây lim ở xã Trà Đốc, chị Hồ Thị Danh, Giám đốc HTX Xây dựng, nông lâm nghiệp, thương mại dịch vụ Thiên Danh, cho biết HTX đã đầu tư trồng hơn 500 cây lim giống trên diện tích 1ha đất rừng sản xuất tại Trà Đốc.
Giá trị cao, nguồn thu lớn
Còn trước mắt, có nguồn nguyên liệu nuôi cấy nấm, theo chị Danh, HTX thu mua của người dân và chỉ mua nhánh, cành cây lim trên 5 tuổi mà không cần phải chặt thân, sau đó 2 năm sẽ tiếp tục khai thác. Bản thân chị cũng đầu tư khu nhà lồng với diện tích 50m2, tạo môi trường tương tự với không gian rừng để nấm phát triển.
![]() |
Nấm lim xanh luôn được tìm kiếm và nhu cầu tiêu thụ ngày một lớn. |
Hiện nay, HTX này sản xuất khoảng 3 vụ nấm lim xanh, mỗi vụ khoảng 3.000 - 5.000 phôi nấm, với tỷ lệ đạt khoảng 60 - 80%, HTX thu hoạch được khoảng 110 - 140kg nấm tươi và sau khi sấy đạt 30 - 40kg nấm khô.
Bởi vì trồng trên vật chủ là gỗ lim nên hàm lượng dược chất từ nấm lim xanh mà HTX trồng chỉ chênh lệch rất ít so với nấm lim xanh rừng. Với giá bán ra thị trường 3 triệu đồng/kg nhưng gần như trước khi thu hoạch, HTX đều có khách hàng đặt mua hết.
Với giá trị cao như vậy nên bà con xã Trà Đốc khi tham gia vào mô hình của HTX có được một nguồn thu bền vững mà không còn tác động vào rừng. Từ đó, bà con sẽ cùng chung tay với với địa phương giữ rừng.
Chị Danh chia sẻ thêm, nhiều khách hàng giới thiệu nhau đặt mua nhưng HTX cũng không có nấm để bán. Nhu cầu thị trường về nấm lim xanh rất lớn nên HTX có kế hoạch mở rộng vùng sản xuất để sản xuất liên tục.
Theo giới chuyên gia, nấm lim xanh là một loại dược liệu quý, chứa nhiều hoạt chất dược liệu tốt để con người nâng cao sức đề kháng và tăng hiệu quả trị liệu bệnh. Do đó, loại nấm này luôn được tìm kiếm và nhu cầu tiêu thụ ngày một lớn. Hiện nay với sự phát triển của khoa học kỹ thuật thì việc nuôi trồng nấm lim xanh không chỉ đạt năng suất, chất lượng tốt mà còn mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân.
Xã miền núi Trà Đốc được xem là có những điều kiện thuận lợi cho việc trồng nấm lim xanh. Việc phát triển nuôi trồng nấm lim xanh không những góp phần bảo tồn, ngăn ngừa nguy cơ tuyệt chủng của một loài nấm dược liệu quý mà còn mang đến một nguồn thu nhập ổn định, bền vững cho người dân địa phương.
Tận dụng thế mạnh của xã miền núi
Chị Hồ Thị Danh kể lại, nhiều năm trước đây, những cánh rừng ở xã Trà Đốc có rất nhiều cây lim, đi kèm với đó, số lượng nấm lim xanh cũng khá dồi dào. Nấm lim xanh trở thành sản vật, cây thuốc quý mà người dân địa phương sử dụng và mang biếu tặng. Về sau, cây lim bị khai thác nhiều, nấm lim xanh cũng ít dần. Nhiều người phải vào tận rừng sâu mới tìm được một vài tai nấm.
![]() |
Chị Hồ Thị Danh, Giám đốc HTX Xây dựng, nông lâm nghiệp, thương mại dịch vụ Thiên Danh, đã thành công trong việc nuôi cấy nấm lim xanh trên giá thể nhánh cây lim. |
Và thông qua tìm hiểu và nghiên cứu trên các kênh thông tin khoa học, chị Danh biết được nấm là một loài ký sinh, chỉ cần có vật chủ, đủ điều kiện cung cấp dưỡng chất thì nấm sẽ phát triển. Bên cạnh đó, công nghệ chiết tách, nuôi cấy phôi nấm ngày càng hiện đại. Cho nên chị đã mạnh dạn thử nghiệm việc cấy phôi nấm lim xanh trên gỗ cây lim.
Thời gian đầu, chị Danh tìm vài gốc lim còn sót lại trong rừng, qua internet, mình liên lạc và mua phôi nấm lim xanh tại một cơ sở ở tỉnh Khánh Hòa. Chị cũng xuống Tam Kỳ (Quảng Nam) học hỏi các mô hình trồng nấm khác, thấy họ hấp túi phôi, mình mang gốc lim đi hấp. Sau đó về cấy phôi nấm vào gốc lim, thử nghiệm một thời gian thì nấm bắt đầu mọc ra và phát triển.
Từ thử nghiệm ban đầu này, chị Danh cùng với một số người dân địa phương đã thành lập nên HTX Xây dựng, nông lâm nghiệp, thương mại dịch vụ Thiên Danh nhằm đầu tư sản xuất mô hình với quy mô lớn hơn, tạo sản phẩm cung cấp ra thị trường.
Việc phát triển mô hình nấm lim xanh ở Trà Đốc của HTX nêu trên đã tận dụng được những tiềm năng, thế mạnh của một xã miền núi. Đặc biệt, việc nuôi trồng nấm dưới tán rừng cây có sẵn để nuôi trồng nấm lim xanh trong thời gian chờ khai thác rừng cây lim vừa gia tăng giá trị sử dụng đất, vừa đem lại sinh kế bền vững cho người trồng ở địa phương.
Ông Hồ Cao Quý, Chủ tịch UBND xã Trà Đốc, cho biết địa phương đánh giá cao HTX Thiên Danh trong những nỗ lực đầu tư các mô hình phát triển kinh tế. Thời gian qua, địa phương cũng hỗ trợ để đơn vị này tham gia một số chương trình đạt được nhiều kết quả ấn tượng, trong đó, sản phẩm nấm lim xanh đã đạt chứng nhận 3 sao OCOP.
Thực tế cho thấy mô hình trồng nấm lim xanh của HTX Thiên Danh có các chỉ tiêu sinh trưởng, phát triển, năng suất, chất lượng của nấm lim xanh được đánh giá là phù hợp với điều kiện khí hậu của Trà Đốc.
Cần hỗ trợ nhân rộng mô hình
Mô hình nuôi trồng nấm lim xanh của HTX ở Trà Đốc cũng thể hiện rõ nấm sinh trưởng, phát triển tốt, ít bị sâu bệnh và thời gian nuôi trồng nấm lim xanh bắt đầu vào mùa thu, thời tiết mát mẻ nên không phải tưới nhiều do đó không tốn nhiều công chăm sóc. Đồng thời, quy trình kỹ thuật chăm sóc nấm lim xanh không phức tạp, dễ áp dụng nên có thể hướng dẫn kỹ thuật cho nhiều người tham gia thực hiện.
![]() |
Cần nhân rộng mô hình trồng nấm lim xanh ở Trà Đốc nhằm giúp người dân địa phương phát triển sinh kế bền vững, vươn lên thoát nghèo. |
Có thể thấy đây là mô hình có triển vọng để nhân rộng và góp phần phát triển kinh tế tại xã Trà Đốc, nhất là ở các khu vực có các hộ dân trồng rừng sản xuất, có nhiều lao động nhàn rỗi. Đồng thời, mô hình này đưa lại “lợi ích kép”, vừa tạo sinh kế bền vững từ cây nấm vừa giúp tăng năng suất diện tích rừng trồng.
Một thành viên của HTX Thiên Danh là anh Phạm Mạnh Cường, cho biết lim xanh vốn là cây bản địa. Thấy nấm lim xanh có giá trị nên bà con trong xã tham gia thành lập HTX và liên kết bao tiêu cho các hộ dân địa phương. HTX cũng dự tính có thêm nhiều sản phẩm làm từ nấm lim xanh, giúp bà con tăng thu nhập.
Mong rằng thời gian tới xã Trà Đốc sẽ nhân rộng mô hình trồng nấm lim xanh của HTX Xây dựng, nông lâm nghiệp, thương mại dịch vụ Thiên Danh. Chính quyền địa phương cần tạo điều kiện cho thuê đất để mở rộng mô hình với chi phí ưu đãi dành cho HTX.
Ngoài ra, cũng cần cơ chế vay vốn hoặc ứng dụng chương trình khuyến công, hỗ trợ đầu tư máy hấp. Nếu mô hình nhận được những trợ lực từ các cấp, chúng tôi sẽ đầu tư sản xuất và tạo thương hiệu về sản phẩm địa phương, xứng đáng với chứng nhận 3 sao OCOP.
Bên cạnh đó, thông qua sự quan tâm của Liên minh HTX Việt Nam thì Liên minh HTX tỉnh Quảng Nam sẽ tiếp tục có các hoạt động hỗ trợ phát triển mô hình trồng nấm lim xanh của HTX ở Trà Đốc. Nhất là hỗ trợ xây dựng thương hiệu sản phẩm, tìm kiếm thị trường tiêu thụ ổn định. Bên cạnh đó, cần kết nối với các hộ dân ở Trà Đốc có nhu cầu phát triển mô hình để tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật canh tác; phối hợp với chính quyền địa phương nhằm tạo điều kiện tối đa cho người dân tiếp cận và nhân rộng mô hình trồng nấm lim xanh nhằm giúp phát triển sinh kế bền vững, vươn lên thoát nghèo.
Thanh Loan