Thông qua HTX, các hộ thành viên có điều kiện tham gia và được sự hỗ trợ của chính quyền, của các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Nhờ đó, thu nhập của người lao động cũng như các thành viên được nâng lên đáng kể, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.
Cộng đồng khỏe - nông dân vui
Đầu năm 2014, Tổ hợp tác rau hữu cơ Thanh Đông được hình thành và là nơi khởi nguồn cho nông nghiệp hữu cơ tại khu vực miền Trung. Làng rau này cách xa nhà máy, xí nghiệp, xa quốc lộ, xung quanh có bờ bao nên hạn chế khói bụi, không bị ảnh hưởng bởi nguồn nước ô nhiễm.
![]() |
Vườn rau hữu cơ Thanh Đông (Ảnh tư liệu) |
Vườn có diện tích khoảng 6.300m2. Tại đây, THT phát triển các sản phẩm tươi hữu cơ, theo mùa - từ dưa chuột, rau mùi, rau muống, tới ớt, cà tím, rau mùng tơi, đu đủ và cà chua, rất thành công với nhiều khách hàng sử dụng các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ.
Với khẩu hiệu “Healthy community, happy farmers!” (Cộng đồng khỏe, nông dân vui!), rau được trồng ở đây không sử dụng các loại phân hóa học, giống biến đổi gen, thuốc diệt sâu bọ và chất kích thích tăng trưởng nên rất sạch, thân thiện với môi trường và an toàn cho người tiêu dùng. Vườn rau có trên 30 loại cây trồng, tất cả đều được cấp chứng nhận PGS (tiêu chuẩn quốc gia cho sản xuất và chế biến các sản phẩm hữu cơ).
Mô hình này đã đem lại thu nhập cao cho nhiều nông dân. Điều quan trọng hơn, trồng rau hữu cơ còn giúp tiết kiệm chi phí, cải tạo chất lượng đất canh tác và đặc biệt là tạo sản phẩm sạch tuyệt đối, an toàn cho người tiêu dùng.
Vườn sử dụng hệ thống tưới tiêu và ủ phân rất khoa học. Tại đây, nước được lấy từ nguồn giếng khoan cho vào bể lọc trước khi đưa ra sử dụng cho cây trồng; giống cây đều có chứng nhận của cơ quan nhà nước để đảm bảo nguồn gốc; phân dùng cho nông nghiệp hữu cơ phải là phân ủ nóng qua một quy trình khắt khe và nghiêm ngặt.
Thành phần gồm các loại như vật liệu nâu từ 25% (cây ngô, rơm...), phân xanh 50% , phân động vật từ 25-30% và chế phẩn sinh học. Phân được ủ theo từng lớp (vật liệu xanh tới vật liệu nâu, phân động vật và trên cùng là chế phẩm EM), sau 3 tuần đầu sẽ tiến hành đảo phân kèm theo chế phẩm EM và giữ nhiệt độ. Sau 42 ngày tiếp theo sẽ đảo một lần nữa và phân đủ 75 ngày nếu đã tơi xốp thì có thể đem ra sử dụng.
Một nét rất đặc trưng của vườn rau là các loại hoa. Hầu hết xen kẽ các luống rau đều được trồng hoa. Ngoài tác dụng làm đẹp cho vườn, hoa là nơi lý tưởng cho loại thiên địch sinh sống và dẫn dụ các loại sâu bọ tới ăn thay vì ăn rau.
Được biết, trong 5 năm (2014 - 2019), cùng với sự hỗ trợ của các cơ quan chuyên môn, chính quyền và Trung tâm Hành động vì sự phát triển đô thị, Tổ hợp tác Thanh Đông đã đạt doanh thu gần 1,2 tỷ đồng.
Từ một tổ hợp tác được thành lập năm 2014 theo đề án của UBND TP Hội An, đến tháng 11/2019, Tổ hợp tác rau hữu cơ Thanh Đông đã phát triển thành HTX, trong đó ông Phạm Mèo được bầu làm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc. HTX được thành lập gồm có 10 thành viên là 10 hộ nông dân sản xuất rau hữu cơ Thanh Đông.
Bên cạnh đó, HTX đã liên kết với các siêu thị, cửa hàng, doanh nghiệp để mở rộng thị trường tiêu thụ, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm.
Vườn rau hữu cơ gắn với du lịch cộng đồng
Năm 2018, vườn rau hữu cơ Thanh Đông được Hiệp hội Du lịch Việt Nam vinh danh là “Điểm du lịch sinh thái tiêu biểu”.
![]() |
Du lịch trải nghiệm tại vườn rau Thanh Đông (Ảnh TL) |
Tại vườn rau hữu cơ Thanh Đông hiện nay có các chương trình du lịch trải nghiệm. Đây là hoạt động mà du khách nước ngoài vô cùng thích thú, vì đáp ứng được nhu cầu khám phá đời sống sinh hoạt, nét đẹp văn hóa cư dân bản địa. Du khách sẽ được trải nghiệm cùng người nông dân tưới nước, trồng rau, nhổ cỏ, bón phân… Du khách sau khi tham quan có thể mua các loại rau quả tươi hay các sản phẩm khô chế biến từ các loại cây trồng trong vườn như siro atiso, trà atiso, trà quế, trà sả, phân bón hữu cơ… ngay tại vườn. Sau khi kết thúc các hoạt động trải nghiệm, du khách sẽ thư giãn bằng cách ngâm chân vào các chậu nước nấu từ các loại lá thảo mộc, tham gia nấu ăn cùng người dân và thưởng thức ngay tại vườn rau.
Nhằm tạo sự hứng thú hơn đối với du khách, ngoài các hoạt động chính được tổ chức tại vườn rau, những người nông dân nơi đây còn kết hợp một số hoạt động hấp dẫn khác như đạp xe đạp ngắm cảnh, tham quan làng chài, ngồi thuyền thúng tham quan rừng dừa Bảy Mẫu và kinh doanh dịch vụ homestay để du khách có thể cùng ăn, cùng ở, cùng lao động với người dân địa phương.
Điều đặc biệt tại vườn rau hữu cơ Thanh Đông là những người nông dân canh tác tại vườn rau chính là những hướng dẫn viên, những kĩ sư nông nghiệp thực thụ. Đến với nơi đây, du khách sẽ có những trải nghiệm thật thú vị và đáng nhớ. Giá tham quan vườn rau được niêm yết là 30.000 đồng/khách, đối với khách tham gia trải nghiệm làm rau cùng người dân là 50.000 đồng/khách/giờ.
Mô hình này hiện đã được nhân rộng trên địa bàn và các thôn khác. Với mô hình này cùng những lợi thế của thôn Thanh Đông có nhiều di tích lịch sử, văn hóa như lăng Trà Quân, miếu Ông Tiến, đình Thanh Nam đang xây dựng… gắn với sông Đình, sông Đò bao bọc sẽ tạo ra những tuyến tham quan hấp dẫn du khách, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.
Năm vừa qua, mô hình vườn rau hữu cơ Thanh Đông gắn với du lịch cộng đồng vẫn tiếp tục phát triển, doanh thu đạt kết quả cao. Diện tích sản xuất được nhân rộng từ 3ha lên 8ha, sản lượng rau thu hoạch đạt hơn 12,9 tấn, doanh thu 365,5 triệu đồng, thu nhập bình quân mỗi lao động từ 3 - 4 triệu đồng/tháng, thu hút gần 17.000 lượt nhà nghiên cứu, sinh viên, học sinh đến tìm hiểu học tập, trải nghiệm.
Tại lễ trao giải thưởng Sản phẩm du lịch nông thôn hoặc thành thị bền vững 2020 của ASEAN diễn ra trong khuôn khổ Diễn đàn Du lịch ASEAN 2020, tổ chức tại Brunei ngày 16/1/2020, vườn rau hữu cơ Thanh Đông tại Hội An đã được xướng tên. Đây là một giải thưởng quan trọng nhằm tôn vinh và phát triển các sản phẩm và dịch vụ du lịch chất lượng cao trong khu vực.
Nhật Nam