HTX vay vốn đều tăng trưởng quy mô và hiệu quả sản xuất kinh doanh (SX-KD), nâng cao sức cạnh tranh, tăng thu nhập cho thành viên và người lao động, tăng lợi nhuận cho HTX, tạo nhiều việc làm mới. Đặc biệt là các HTX nông nghiệp sản xuất gắn với chuỗi giá trị bước đầu đã tổ chức tốt sản xuất, có đầu ra ổn định cho sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh.
53/63 địa phương có Quỹ Hỗ trợ
Năm 2018, hoạt động của hệ thống quỹ tiếp tục tạo kênh tài chính quan trọng, góp phần cùng với các hoạt động hỗ trợ khác của hệ thống Liên minh HTX các cấp thúc đẩy khu vực kinh tế hợp tác (KTHT) phát triển, phần nào tháo gỡ điểm nghẽn về vốn trong phát triển KTHT, HTX, góp phần hạn chế tình trạng tín dụng đen.
Tính đến hết năm 2018, cả nước đã có 53 tỉnh, thành phố thành lập quỹ (hoặc dưới dạng nguồn vốn hỗ trợ phát triển HTX). Các tỉnh còn lại đang chờ Nghị định được ban hành sẽ bố trí ngân sách để thành lập quỹ.
Tổng số vốn hoạt động của các quỹ đạt 1.678 tỷ đồng, trong đó vốn được cấp hoặc vay từ ngân sách địa phương đạt 786 tỷ đồng, chiếm 46,8% tổng nguồn vốn hoạt động, còn lại là vốn khác.
Năm 2018, theo số liệu báo cáo của 43 quỹ đã đi vào hoạt động ổn định, đã cho vay tổng số 1.234 lượt HTX (tăng 29% so với năm 2017), 71 lượt THT (giảm 18%); 61.568 lượt thành viên HTX và thành viên THT (tăng 4%); tổng doanh số cho vay đạt 2.029 tỷ đồng (tăng 10%).
Riêng quỹ Trung ương đã ký hợp đồng cho vay 23 dự án trên địa bàn 16 tỉnh, thành phố, tăng 35% so với năm 2017 với tổng số tiền đạt 58 tỷ đồng (tăng 72% so với năm 2017); giải ngân cho 16 dự án với số tiền ước đạt 28,7 tỷ đồng, tăng 2,5% so với năm 2017, dư nợ cuối năm ước đạt 99,1 tỷ đồng, tăng 2,4% so với cuối năm 2017.
Quỹ cũng đã tiếp nhận và hướng dẫn hồ sơ vay vốn cho 74 HTX tham gia đề án chuỗi giá trị, thẩm định và ký hợp đồng tín dụng với 10 HTX, với tổng số tiền cho vay theo hợp đồng tín dụng là 24,2 tỷ đồng, đã giải ngân gần 9,5 tỷ đồng.
Ngoài ra còn có 15 HTX tham gia đề án chuỗi giá trị đang hoàn thiện hồ sơ đề xuất vay vốn năm 2019. Quỹ cũng đang theo dõi liên hệ 24 HTX chuẩn bị có phương án cụ thể để cho vay.
Việc đôn đốc thu hồi nợ được Quỹ tăng cường, theo dõi sát sao, nên ngoài việc bảo toàn nguồn vốn hoạt động, đến nay, nguồn vốn bổ sung từ kết quả hoạt động đạt gần 36 tỷ đồng.
Có thể thấy công tác cho vay, giải ngân của Quỹ luôn bảo đảm an toàn, kịp thời, đúng mục đích, đối tượng và đã giải quyết được nhu cầu về vốn đầu tư phát triển SX-KD, nâng cao năng lực cạnh tranh của HTX, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho thành viên và người lao động, tạo sự gắn kết giữa thành viên với HTX, giữa HTX với hệ thống Liên minh.
![]() |
Dàn máy chế biến quế được HTX Công Tâm mua sau khi vay vốn từ Quỹ phát triển HTX |
Đẩy mạnh hoạt động cho vay
Nhìn chung, quy mô nguồn vốn các quỹ còn nhỏ, manh mún so với nhu cầu của khu vực KTHT, có gần một nửa số quỹ có mức vốn dưới 10 tỷ, thậm chí có quỹ vốn điều lệ chỉ 1 - 2 tỷ đồng, dẫn đến nhân sự phần lớn là cán bộ Liên minh kiêm nhiệm, nghiệp vụ chưa sâu, chưa được đào tạo bài bản, tính chuyên nghiệp, kỹ năng và kinh nghiệm nghề nghiệp còn thiếu.
Hơn nữa, việc thành lập và tổ chức hoạt động của các Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX ở địa phương vẫn còn nhiều khó khăn, khi chưa có hành lang pháp lý thống nhất. Chưa có cơ chế liên kết hệ thống giữa các quỹ từ trung ương đến địa phương để nâng cao hiệu quả hoạt động chung. Hầu hết các quỹ công nghệ lạc hậu, quản trị thủ công, chưa áp dụng công nghệ quản trị tiên tiến, hiện đại
Tuy nhiên, với Nghị quyết số 71//2018/QH14 ngày 12/11/2018 về việc bổ sung vốn điều lệ 350 tỷ đồng cho quỹ Trung ương, hệ thống quỹ sẽ tiếp tục tăng cường đẩy mạnh công tác hỗ trợ vốn cho HTX, nhất là các HTX tham gia đề án sản xuất theo chuỗi giá trị và HTX nông nghiệp công nghệ cao.
Theo đó, với quỹ Trung ương đặt mục tiêu doanh số cho vay năm 2019 đạt 250 tỷ đồng (tăng 8,7 lần so với năm 2018), trong đó cho vay trực tiếp 100 tỷ đồng, chiếm 40% tổng doanh số cho vay, ủy thác cho vay 150 tỷ đồng, chiếm 60%, tỷ lệ nợ xấu dưới 3%.
Đối với các quỹ địa phương, doanh số cho vay phấn đấu đạt 2.360 tỷ đồng, tăng 16% so với năm 2018; doanh số cho vay năm 2019 phấn đấu đạt 2.361 tỷ đồng (tăng 16% so với năm 2018); phấn đấu tỷ lệ nợ xấu các quỹ dưới 3%.
Hồng Nhung