Tại Toạ đàm “Ứng phó thuế đối ứng của Mỹ” tổ chức ngày 8/4, ông Hoàng Mạnh Cầm, Phó Chánh Văn phòng HĐQT Tập đoàn Dệt may Việt Nam kiến nghị, Chính phủ và bộ ngành cần có giải pháp thúc đẩy thị trường nội địa của hơn 100 triệu dân, việc này nhằm bù đắp được các nhu cầu bị hụt tại thị trường Mỹ và thúc đẩy tăng trưởng GDP trong nước. Đồng thời, nghiên cứu giảm tiếp mức thuế VAT dưới 8% với các doanh nghiệp trong nước hoặc tăng giảm trừ gia cảnh với thuế thu nhập cá nhân của người tiêu dùng; chưa tăng tiền điện và một số chi phí liên đới khác.
Theo thống kê từ ngành thuế, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ đạt hơn 119 tỷ USD, trong đó các mặt hàng xuất khẩu chủ lực có tổng trị giá hơn 98 tỷ USD, chiếm hơn 82%.
Khi có thông tin Mỹ công bố áp thuế, ngành thuế có đánh giá tác động từ các doanh nghiệp trực tiếp xuất khẩu và nhiều bên liên quan. Đồng thời, ngành thuế cho rằng căng thẳng thương mại sẽ ảnh hưởng gián tiếp đến thu ngân sách.
![]() |
Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính nói về hành động của ngành thuế trước tác động của thuế quan Mỹ. |
Cụ thể, với kinh doanh thủy hải sản là ảnh hưởng lớn đến khu vực Tây Nam Bộ. Sản xuất điện tử ảnh hưởng trực tiếp đến các địa phương Thái Nguyên, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Phòng. Sản xuất máy móc, thiết bị ảnh hưởng đến các địa phương lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đồng Nai và Bình Dương. Đối với nhóm nông sản, ảnh hưởng đến các tỉnh Tây Nguyên, Tây Bắc. Với nhóm dệt may, ảnh hưởng đến các địa phương như Nam Định, Hưng Yên, Bình Dương, Đồng Nai...
Cục Thuế cũng đánh giá doanh nghiệp FDI chịu tác động lớn hơn doanh nghiệp trong nước. Có doanh nghiệp đã đưa ra cảng để xuất khẩu mà phải hủy đơn hàng vì chính sách mới.
Bên cạnh những tác động kể trên, chính sách thuế mới của Mỹ sẽ khiến tỷ giá USD/VND chịu áp lực cao, VND có khả năng mất giá. Điều này làm gia tăng chi phí đầu vào, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm, khiến các sản phẩm khó cạnh tranh hơn, làm ảnh hưởng đến ngân sách nhà nước.
Ông Mai Sơn cho biết: “Ngay khi ông Trump nhậm chức, cơ quan thuế và ngành tài chính đã có sự chủ động ngay từ đầu năm. Chúng tôi đã lường trước được sự tác động của thuế quan Mỹ đến thị trường xuất khẩu nên có sự ứng phó nhanh chóng. Theo đó, hiện nay, ngành thuế đang triển khai áp dụng nhiều chính sách hỗ trợ đối với các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xuất khẩu nói riêng”.
Cụ thể, Chính phủ ban hành Nghị định 73 đã giảm thuế suất nhập khẩu nhiều mặt hàng của đối tác thương mại lớn, trong đó có Mỹ, trong đó có nhiều dòng thuế về 0%.
Theo đó, có 16 nhóm mặt hàng nhập về Việt Nam được giảm thuế như ô tô, sản phẩm nông nghiệp, than, gỗ… Đây là bước thiện chí lớn ngay từ đầu của Chính phủ Việt Nam nhằm nỗ lực cân bằng cán cân thương mại hai nước, giúp người tiêu dùng Việt Nam tăng cường sử dụng hàng hoá nhập khẩu từ Mỹ.
Ngoài ra, theo Nghị định 81 được Chính phủ ban hành mới đây, ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước được gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt của kỳ tính thuế từ tháng 2 đến tháng 6 năm nay. Doanh nghiệp phải nộp số thuế này chậm nhất ngày 20/11. Tiền thuế này được gia hạn năm nay ước tính khoảng 14.100 tỷ đồng.
Chính phủ cũng ban hành Nghị định số 82 gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2025.
Đối tượng được gia hạn thuế gồm: Doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân hoạt động sản xuất trong các ngành kinh tế: Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản; sản xuất, chế biến thực phẩm; dệt; sản xuất trang phục; sản xuất da và các sản phẩm có liên quan; chế biến gỗ và sản xuất sản phẩm từ gỗ, tre, nứa (trừ giường, tủ, bàn, ghế); sản xuất sản phẩm từ rơm, rạ và vật liệu tết bện; sản xuất giấy và sản phẩm từ giấy; sản xuất sản phẩm từ cao su và plastic. Tổng số thuế gia hạn 102.000 tỷ đồng.
Từ năm 2021 đến nay, tính cả năm 2025, cơ quan thuế ước tính khoảng 900.000 tỷ đồng được Chính phủ, Quốc hội thông qua hỗ trợ doanh nghiệp, miễn giảm các sắc thuế. Riêng trong 2025, ước 199.000 tỷ đồng tiền thuế hỗ trợ bao gồm cả miễn và gia hạn.
Để ứng phó với quyết định từ phía Mỹ và thúc đẩy tăng trưởng GDP như mục tiêu đề ra trong năm nay, ông Mai Sơn cho biết ngành tài chính có giải pháp cụ thể hơn, đó là tăng cường kiểm soát hoàn thuế của các doanh nghiệp gia công lắp ráp đơn giản sau đó xuất khẩu. Đẩy mạnh áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý thuế, xây dựng cơ sở dữ liệu về các giao dịch thương mại quốc tế và có cơ chế chia sẻ thông tin với cơ quan thuế Mỹ. “Điều này sẽ giúp tăng cường minh bạch trong hoạt động thương mại song phương, đồng thời tạo cơ sở để hai bên có thể phối hợp hiệu quả trong việc ngăn chặn các hành vi gian lận thuế xuyên quốc gia”, Phó cục trưởng Cục thuế cho hay.
Đồng thời, đẩy nhanh giải quyết vướng mắc trong việc hoàn thuế VAT cho các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ theo chỉ định của thương nhân nước ngoài đã có hiện diện tại Việt Nam đề khơi thông dòng vốn lưu động của các doanh nghiệp, khuyến khích mở rộng đầu tư và sản xuất khẩu.
Thanh Hoa