Từ khi đẩy mạnh phát triển kinh tế hàng hóa gắn với xây dựng nông thôn mới, nông nghiệp của huyện Yên Sơn phát triển ổn định và bền vững. Thu nhập của đại bộ phận dân cư nông thôn, thành viên HTX không ngừng nâng lên. Toàn huyện Yên Sơn hiện có 12 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 2 xã nông thôn mới nâng cao và 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu.
Phát triển kinh tế hàng hóa
Theo đại diện UBND huyện Yên Sơn, phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân luôn được xác định là mục tiêu cốt lõi của Chương trình xây dựng nông thôn mới của địa phương. Trong đó, huyện tập trung hỗ trợ phát triển sản xuất các cây, con chủ lực theo hướng chuyển từ “lượng” sang “chất” với việc xây dựng ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới.
Đến nay, huyện đã hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung, gắn với liên kết, tiêu thụ sản phẩm; hình thành các mô hình, dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao như: Vùng sản xuất chè theo tiêu chuẩn VietGAP tại xã Mỹ Bằng, mô hình ghép cải tạo và chăm sóc vườn nhãn chất lượng cao xã Thái Bình, vùng trồng nhãn tập trung với trên 140 ha trong đó gần 100 ha nhãn đang cho thu hoạch...
Đặc biệt, huyện khuyến khích và hỗ trợ các HTX trong khâu dịch vụ sản xuất để làm nền tảng thúc đẩy người dân liên kết sản xuất kinh doanh. Điển hình là HTX nông sản an toàn Núi Mây (xã Thái Bình) hoạt động chủ yếu là chăn nuôi dê nhưng được hỗ trợ về giống, khoa học kỹ thuật và xúc tiến đầu ra.
![]() |
Kinh tế hàng hóa đang là điểm nhấn trong xây dựng nông thôn mới ở Yên Sơn. |
Còn HTX Dịch vụ sản xuất nông nghiệp Hùng Hậu (xã Thái Bình) được hỗ trợ và mở rộng các dịch vụ buôn bán thực phẩm, mua bán mật ong, phấn hoa, sữa ong chúa và nuôi 1.000 đàn ong….
Không chỉ phát triển các dịch vụ, nhiều HTX còn đang tích cực tham gia thực hiện hiệu quả Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) của huyện. Hiện nay,toàn Yên Sơn có 24 sản phẩm OCOP đã được chuẩn hóa. Các sản phẩm bước đầu có chỗ đứng trên thị trường trong và ngoài tỉnh, trong đó có 15 sản phẩm của 8 HTX đã được đánh giá, xếp hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh (5 sản phẩm xếp hạng 4 sao, 10 sản phẩm xếp hạng 3 sao).
Hoạt động hiệu quả của các HTX đã giúp 15/27 xã đạt tiêu chí thu nhập; 26/27 xã đạt tiêu chí về hộ nghèo; 27/27 xã đạt tiêu chí về lao động có việc làm; 27/27 xã đạt tiêu chí về tổ chức sản xuất…
Nâng chất nông thôn mới
Trong 19 tiêu chí thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất (tiêu chí 13) có vai trò hết sức quan trọng.
Để đạt chuẩn về nông thôn mới thì từng xã trong huyện Yên Sơn phải có HTX hoạt động có hiệu quả. Do đó, vai trò của các tổ chức kinh tế hợp tác mà cụ thể là vai trò của HTX nông nghiệp là rất quan trọng, vừa hỗ trợ để thực hiện những tiêu chí cần đạt được vừa là điều kiện cần thiết nhằm phát huy nội lực của người dân trong quá trình xây dựng nông thôn mới.
Đánh giá của ngành nông nghiệp cũng cho thấy, trong nông nghiệp, nông thôn, HTX nông nghiệp đóng vai trò chủ lực hỗ trợ cho kinh tế hộ phát triển, đặc biệt là những hộ nghèo. Trong khi quá trình hình thành phát triển của HTX nông nghiệp hoàn toàn tự nguyện, hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên. Do đó, HTX nông nghiệp là tổ chức có khả năng tiếp cận trực tiếp với nông dân, nắm bắt được nhu cầu của nông dân và kịp thời cung cấp những dịch vụ phù hợp với chất lượng tốt nhất và chi phí thấp nhất.
Trước vai trò của mô hình kinh tế tập thể, thời gian qua, huyện Yên Sơn luôn tạo điều kiện cho các HTX sản xuất kinh doanh, tiếp cận các chính sách hỗ trợ của Nhà nước và địa phương.
Huyện cũng tổ chức triển khai tuyên truyền về kế hoạch xây dựng nông thôn mới hàng năm của tỉnh, huyện, tập trung vào các hoạt động hỗ trợ, tư vấn, hướng dẫn các HTX. Coi trọng việc củng cố đối với các HTX khó khăn, rà soát, đánh giá chính xác số lượng, chất lượng, hiệu quả hoạt động của các HTX đảm bảo theo tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất, góp phần đạt tiêu chí đối với các xã nằm trong lộ trình đạt chuẩn nông thôn mới.
Tính đến nay, trên địa bàn huyện Yên Sơn có 118 HTX với 1.037 thành viên. Huyện cũng đã xuất hiện thêm nhiều HTX hoạt động hiệu quả, sản xuất gắn chuỗi giá trị sản phẩm góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập cho các thành viên.
Thời gian tới, các xã trong huyện tiếp tục xây dựng các chuỗi hợp tác, liên kết sản xuất, tiêu thụ các sản phẩm cây trồng, vật nuôi chủ lực gắn với chuỗi các chợ đầu mối hoặc trung tâm cung ứng hàng nông sản.
Trong đó, chú trọng phát triển các sản phẩm chủ lực, đặc trưng và đặc sản thế mạnh của xã theo Chương trình OCOP gắn với xây dựng thương hiệu, bao bì nhãn mác sản phẩm, truy xuất nguồn gốc, xác định đây là nội dung đột phá, động lực, sức sống của Chương trình nông thôn mới thời gian tới.
Minh Nhương