Huyện Cao Lãnh (tỉnh Đồng Tháp) vốn nổi tiếng với đặc sản xoài cát có chất lượng thơm ngon vang danh trong và ngoài nước, đặc biệt là hai loại đặc sản xoài cát Hòa Lộc và xoài cát Chu.
Năm 2011, HTX xoài Mỹ Xương được thành lập. Tuy nhiên, thời điểm đó hầu hết thành viên vẫn sản xuất theo kiểu truyền thống, nhỏ lẻ, không có quy trình cụ thể nên năng suất và chất lượng chưa cao.
Ứng dụng công nghệ
Trên địa bàn xã Mỹ Xương hiện có hơn 490 ha xoài, trong đó xoài Cát Chu chiếm trên 80% diện tích, số còn lại là xoài Cát Hòa Lộc và xoài Đài Loan. Riêng HTX xoài Mỹ Xương có 62 ha, toàn bộ diện tích trồng xoài của HTX đang thực hiện theo tiêu chuẩn GlobalGAP và VietGAP.
HTX đã phối kết hợp với Viện Cây ăn quả miền Nam hướng dẫn cho các hộ thành viên chuyển sang sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Từ tháng 3/2012, sản phẩm xoài của HTX đã được Trung tâm Tư vấn kỹ thuật Tiêu chuẩn đo lường chất lượng ba cấp giấy chứng nhận chất lượng.
Ông Võ Việt Hưng - Giám đốc HTX xoài Mỹ Xương, cho biết: Nếu như trước đây nhà vườn chỉ dựa vào kinh nghiệm, tập quán hay nhờ vào sự hỗ trợ của thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), phân hóa học và các chất kích thích, thì ngày nay, việc trồng xoài đều dựa vào quy trình sản xuất an toàn.
Theo số liệu từ thành viên HTX, từ khi sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP đã giảm được khoảng 80% các loại phân, thuốc hóa học. Thông thường trước đây mỗi vụ phải tốn 8 - 10 lần phun thuốc BVTV mà năng suất chỉ đạt 15 - 16 tấn/ ha, hiện tại chỉ cần 1 - 2 lần thuốc BVTV nhưng năng suất lại đạt đến 20 tấn/ha/năm.
Hơn nữa, sau khi áp dụng kỹ thuật bao trái không bị côn trùng gây hại nên trái xoài rất đẹp, bán được giá cao, khoảng 15.000 đồng/kg so với xoài trồng bình thường.
Từ năm 2016, HTX đã triển khai mô hình "cây xoài nhà tôi", bán xoài qua mạng cho khách hàng tận Hà Nội, Tp.HCM. Người mua chỉ cần vào website của HTX, chọn cây ưng ý gồm xoài cát Hòa Lộc, xoài cát Chu hay xoài tượng sau đó ký hợp đồng là sẽ được sở hữu toàn bộ số trái trên cây.
Từ đây, suốt 12 tháng, cây xoài vẫn nằm tại vườn, mọi công tác chăm sóc được nhà vườn thực hiện thuê. Đến khi thu hoạch, toàn bộ số trái trên cây được đóng gói chuyển đến tận nhà người mua.
Tất nhiên, những cây xoài trên đều được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP hoặc GlobalGAP, vườn tược sạch sẽ. Mỗi cây được tính giá riêng căn cứ vào độ tuổi, lượng trái trung bình, chất lượng trái, giá từ 3 triệu đồng/cây.
Ông Võ Việt Hưng nhận định, khi tham gia mô hình "Cây xoài nhà tôi", cả ba đối tượng gồm: Người mua - HTX - người bán cùng có lợi.
 |
|
Xoài của HTX cứ ra là hết, không đủ cung cấp cho các đại lý |
Bảo vệ thương hiệu bằng Blockchain
Việc sản xuất đã đi vào quỹ đạo, tuy nhiên theo ông Võ Việt Hưng - Giám đốc HTX, trong quá trình tiêu thụ, nạn hàng giả là một trong những trăn trở của HTX. Dù xoài Cát Chu đã được đăng ký nhãn hiệu, nhưng con tem của HTX vẫn bị làm giả, dẫn đến tình trạng "vàng thau lẫn lộn" trên thị trường.
"Xoài chất lượng đưa ra bị giả mạo làm chúng tôi thất thoát rất nhiều, vừa về kinh tế, vừa về uy tín. Vì vậy, chúng tôi phải tìm giải pháp gì đó cho riêng mình", ông Bùi Minh Cần - Phó Giám đốc HTX chia sẻ.
Năm 2017, lãnh đạo HTX đã gặp đại diện Infinity Blockchain Labs (IBL) - công ty chuyên phát triển các giải pháp công nghệ trên nền tảng Blockchain tại một hội thảo về Blockchain.
Đầu năm 2018, IBL đã hợp tác với HTX xây dựng thí điểm ứng dụng công nghệ Blockchain. Đến giữa năm 2018, 500 trái xoài ứng dụng công nghệ Blockchain để truy xuất nguồn gốc của HTX đã được trình làng.
Cả 500 trái xoài này đều được dán tem thông minh với mã QR code có thể truy xuất từng thông tin trong công đoạn sản xuất trái xoài, từ sau khi thu hoạch cho đến vận chuyển. Khi dùng điện thoại quét con tem trên trái xoài, người tiêu dùng có thể thấy được toàn bộ thông tin về quy trình sản xuất và phân phối của trái xoài Cát Chu.
Người tiêu dùng chỉ cần mạng internet và một chiếc smartphone là có thể tìm kiếm được mọi thông tin về quá trình sản xuất xoài, qua đó sẽ tránh được tình trạng "vàng thau lẫn lộn", bảo vệ thương hiệu.
Sau khi 500 trái xoài blockchain của HTX Mỹ Xương được giới thiệu tại triển lãm Vietnam Blockchain Summit 2018, số đơn đặt hàng sản phẩm xoài này liên tục tăng, xoài đưa ra không đủ cung cấp cho các đại lý.
"Xoài cứ ra là hết, ra là hết, không đủ cung cấp cho các đại lý. HTX chúng tôi nhiều khi phải nhường xoài luân phiên mới đủ đơn", đại diện chi nhánh HTX tại Hà Nội, chia sẻ.
Hồng Nhung