Điểm mạnh mà đồng bào dân tộc nơi đây là vốn văn hóa lịch sử. Đây chính là nét đẹp độc đáo là nguồn tài nguyên cho phát triển du lịch. Để khai thác đi đôi với gìn giữ và phát triển những nét văn hóa độc đáo ấy, người dân nơi đây đã được tạo điều kiện thành lập HTX du lịch buôn Jun.
Bảo tồn để phát triển
Hiện, HTX sở hữu đàn voi nhà gồm 15 con, hệ thống thuyền độc mộc, nhà dài, cồng chiêng và những giá trị văn hóa truyền thống khác để tạo nên một số sản phẩm du lịch đặc thù, độc đáo phục vụ nhu cầu ngày càng cao của du khách.
Đàn voi chính là thế mạnh của HTX nhằm thu hút khách du lịch đến tham quan, nhất là khách nước ngoài. Trung bình mỗi tháng, HTX thu hút khoảng 1.000 đến 1.500 lượt khách du lịch và điều thú vị là đoàn khách nào đến với HTX cũng đều đặt tour “cưỡi voi” thăm hồ Lắk, buôn Jun, rừng đặc dụng...
Theo ban giám đốc HTX, nếu những ngày thường, mỗi con voi sẽ chở 3-7 lượt khách thì vào dịp lễ, Tết, mỗi con voi sẽ chuyên chở khoảng 15 - 20 lượt khách. Dịch vụ cũng được sắp xếp linh hoạt để đáp ứng nhu cầu của du khách như cưỡi voi theo giờ, vào ban ngày hay chỉ vào ban đêm với mức giá khác nhau.
![]() |
Cưỡi voi ngắm cảnh là nét nổi bật khi tham gia du lịch ở buôn Jun |
Ngoài đàn voi, HTX còn phát huy những giá trị văn hóa đặc trưng. Đến nay, HTX có đội cồng chiêng 15 nghệ nhân, 8 nhà sàn, 20 thuyền độc mộc phục vụ du khách thăm thú, nghỉ ngơi, thưởng thức sinh hoạt văn hóa. Riêng đội cồng chiêng có đủ khả năng phục dựng, diễn tấu những lễ nghi truyền thống như: Lễ cúng bến nước, lễ mừng mùa, lễ cúng sức khỏe cho voi… khi khách có yêu cầu.
Để nâng cao hiệu quả và phát triển bền vững, HTX buôn Jun đã ký hợp đồng với doanh nghiệp để xây dựng các tour theo hướng chuyên nghiệp. Mối liên kết này đem lại lợi ích cho cả đôi bên. Doanh nghiệp có điều kiện mở rộng, hoàn thiện thêm nhiều sản phẩm du lịch mới, còn các thành viên HTX và người dân có thêm thu nhập nâng cao đời sống, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của cộng đồng.
Nhờ mối liên kết bền chặt với doanh nghiệp, đến nay thành viên và đồng bào dân tộc M’Nông đã tích cực giữ gìn, bảo tồn những di sản của đồng bào dân tộc mình. Nếu như trước đây, để bảo đảm cuộc sống, không ít người dân đã sẵn sàng bán voi, bán gỗ rừng, thậm chí bán cả những chiếc cồng chiêng thì nay đã được nâng niu, bảo tồn.
Hỗ trợ giảm nghèo
Nhờ phát triển “ngành công nghiệp không khói” dựa vào thế mạnh địa phương đã giúp thành viên và đồng bào M’Nông từng bước nâng cao thu nhập. Theo các lao động tại HTX, với mức lương bình quân 3,5 triệu đồng/tháng, cộng thêm thu nhập từ các dịch vụ khác (trên dưới 2 triệu đồng nữa), cuộc sống của họ thật sự ổn định và khấm khá lên từng ngày.
Đồng bào dân tộc nơi đây luôn mong mối liên hệ giữa HTX và doanh nghiệp ngày càng phát triển bền chặt để những hộ nghèo có thể tham gia các hoạt động du lịch nhằm giải quyết việc làm và nâng cao thu nhập.
Theo UBND huyện Lắk, buôn Jun là một trong những địa điểm du lịch thu hút được đông đảo du khách bởi nằm bên cạnh hồ Lắk thơ mộng và là cái nôi của những giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc M’Nông.
Xác định du lịch là ngành kinh tế lâu dài nên để phát triển đi đôi với giúp người dân giảm nghèo, huyện đã tạo mọi điều kiện giúp HTX buôn Jun phát triển, đồng thời hỗ trợ HTX kết nối với các doanh nghiệp.
![]() |
Quầy hàng bán đồ lưu niệm cho du khách ở buôn Jun |
Các thành viên và người dân cũng từng bước trau dồi kiến thức cơ bản về du lịch cộng đồng, được tập huấn kỹ năng như: tiếp đón, phục vụ khách du lịch, văn hóa giao tiếp ứng xử, phát triển du lịch cộng đồng bền vững, có trách nhiệm với môi trường tự nhiên.
Việc lượng khách du lịch đến và cho những phản hồi tích cực về dịch vụ của HTX chính là những tín hiệu vui trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế của địa phương, số hộ nghèo cũng giảm dần qua các năm. Tính đến cuối năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo của huyện giảm xuống còn 34%.
Những năm qua, du lịch đã có đóng góp đáng kể cho ngân sách địa phương, giúp nhiều hộ dân nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống và giảm nghèo. Tuy nhiên, do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, từ đầu năm đến nay, lượng khách đến đây giảm khoảng 50 - 60%, có thời điểm giảm 80% so với các năm trước.
Xác định phát triển du lịch bền vững nên dù thời gian này lượng khách giảm nhưng các thành viên và người dân coi đây là thời gian để những chú voi nghỉ ngơi sau những ngày làm việc vất vả. Hiện, HTX tập trung vào công tác sửa chữa, nâng cấp khu nhà dài, chú trọng huấn luyện và chăm sóc voi. Các thành viên luôn mong voi khỏe mạnh vì đây vốn là con vật rất thiêng liêng và là nét đẹp văn hóa góp phần phát triển du lịch.
Huyền Trang