Trước đây, trên địa bàn phường 8 có 15 đường dây rác dân lập hoạt động riêng lẻ nên các chủ đường dây rác gặp rất nhiều khó khăn trong việc ký kết các hợp đồng thu gom rác đối với các công ty, doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn do không có tư cách pháp nhân để xuất hóa đơn theo yêu cầu của khách hàng
Hiệu quả tốt hơn
Chính vì vậy, mô hình HTX ra đời xuất phát từ nhu cầu, quyền lợi và nghĩa vụ của người thu gom rác và được UBND phường 8 bàn bạc thống nhất với các chủ đường dây rác dân lập và xây dựng đề án chuyển đổi hoạt động các đường dây rác dân lập.
Hoạt động hiệu quả của HTX này, theo chia sẻ của ông Bùi Minh Tuấn, Chủ tịch UBND phường, có sự phối hợp giữa hai chiều. Cụ thể là HTX quản lý luôn công nhân lấy rác. Chẳng hạn, khi công nhân lấy rác bị ốm không báo cho chủ đường dây rác thì sẽ không biết để điều phối người thay. Tuy nhiên, khi tổ dân phố, khu phố không thấy công nhân đi lấy rác sẽ phản ánh lên đường dây nóng của HTX và Giám đốc HTX sẽ nhận thông tin và yêu cầu chủ đường dây điều người khác đi lấy rác.
Số liệu từ cơ quan quản lý ở Tp.HCM cho thấy 13.000 tấn là số lượng rác mà mỗi ngày người dân thành phố thải ra môi trường, trong đó có gần 9.000 tấn rác thải sinh hoạt và hàng chục tấn rác trên các con kênh cũng là vấn đề khẩn thiết và cấp bách cần giải quyết của thành phố này.
Thực tế là hiện nay số lượng rác thải hàng ngày của Tp.HCM quá lớn, còn lực lượng thu gom rác lại chưa thể đáp ứng được hết nhu cầu. Lực lượng thu gom rác dân lập chiếm tỷ trọng thu gom rác trên 60% nhưng quy mô hoạt động nhỏ lẻ, việc thu gom rác không đạt hiệu quả cao…
Thống kê cho thấy hiện trên địa bàn Tp.HCM có 42 HTX, 283 công ty tư nhân đang thu gom rác và còn khoảng 1.152 đường dây và tổ thu gom rác dân lập chưa có tư cách pháp nhân.
Một giám đốc HTX thu gom rác thải ở quận Gò Vấp cho rằng, khi các chủ đường dây rác dân lập tham gia vào HTX sẽ giúp cho họ nề nếp hơn so với trước đây. Hiện nay, ở một số quận nội thành của Tp.HCM vẫn ưu tiên chuyển lực lượng thu gom rác dân lập về thành các HTX, doanh nghiệp.
Để góp phần giảm tải khối lượng rác ùn ứ và giảm thiểu ô nhiễm môi trường trên địa bàn Tp.HCM, Liên minh HTX Tp.HCM đã từng đưa ra phương án tổ chức lại hoạt động thu gom rác thải.
![]() |
Ở Tp.HCM hiện có 42 HTX thu gom rác thải |
Giúp HTX thêm nguồn vốn
Theo đó, ở phương án thứ nhất là không thu trực tiếp tiền rác đối với hộ gia đình mà thu gián tiếp thông qua thu tiền nước sinh hoạt, nhằm mục đích tổ chức lại hoạt động thu gom chất thải rắn sinh hoạt và chuyển đổi phương tiện thu gom.
Cơ quan chức năng sẽ có trách nhiệm chuyển phần tiền thu gom rác thải trực tiếp cho các HTX. Phần còn dư, có thể dùng để cho các HTX vay vốn không thế chấp, mua mới hoặc chuyển đổi phương tiện vận chuyển thu gom rác thải, vì lúc này việc thu gom rác thải đã được công khai, minh bạch.
Ở phương án 2, không thu trực tiếp tiền rác đối với hộ gia đình mà thu gián tiếp thông qua thu tiền điện sinh hoạt, nhằm mục đích tổ chức lại hoạt động thu gom chất thải rắn sinh hoạt và chuyển đổi phương tiện thu gom.
Phương án này sẽ tăng tiền thu gom rác lên (mức tăng sẽ được tính toán để phù hợp với tình hình thực tế) và thu cùng với tiền điện (tiền thu gom rác và tiền điện là độc lập) và chỉ thu chung với nhau.
Công ty điện lực sau khi thu được số tiền thu gom rác sẽ chuyển cho cơ quan chức năng có thẩm quyền do UBND chỉ định. Cơ quan chức năng sẽ chuyển tiền trực tiếp cho các HTX. Sau khi chi trả tiền thu gom rác cho HTX, số tiền còn lại có thể dùng cho các HTX chuyển đổi phương tiện.
Thanh Loan