Theo thống kê mới nhất của Liên minh HTX tỉnh Lai Châu, tính đến ngày 31/12/2017, ở Lai Châu có 302 HTX và khoảng 190 tổ hợp tác (THT). Sản phẩm của HTX làm ra đa phần có sức cạnh tranh thấp, khó tiêu thụ. Quy mô hoạt động, nguồn lực nội tại của các THT, HTX còn yếu, thiết bị máy móc lạc hậu. Các thành viên của HTX trên địa bàn tỉnh hầu như thuộc các hộ nghèo, cận nghèo và mới thoát nghèo.
Sản phẩm bắt đầu có sức cạnh tranh
Trong quá trình khảo sát, Đoàn nhận thấy các mô hình HTX hiện nay ở tỉnh Lai Châu phát triển gắn với nhiều sản phẩm chủ lực theo định hướng phát triển của tỉnh, chủ yếu như: Sản xuất chè (đặc sản chè Shan Tuyết), sản xuất lúa gạo (đặc sản gạo Sén Cù ), nuôi cá nước ngọt (cá tầm, cá hồi)…
Nhờ duy trì, cải tạo, thâm canh và phát triển, trồng chè và lúa đã trở thành thế mạnh trong việc xuất khẩu hàng hóa của tỉnh. HTX Phúc Khoa là một trong số HTX trên địa bàn huyện Tân Uyên đã thu mua và sơ chế, hỗ trợ đầu ra cho các thành viên trong HTX, tuyên truyền phổ biến về tác hại của việc dùng thuốc trừ sâu và việc lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật đối với chất lượng chè.
Diện tích mặt nước lớn cùng với hệ thống sông suối tạo tiềm năng cho HTX Tiến Đạt (xã Nậm Xe, huyện Phong Thổ) nuôi trồng các thủy sản như cá trắm, cá chép…
Có nguồn nước phù hợp, HTX Nông nghiệp vùng cao Phong Thổ (huyện Phong Thổ) đã mạnh dạn đầu tư xây dựng trang trại nuôi cá tầm, cá hồi có giá trị cao mang lại hiệu quả kinh tế. Hiện tổng diện tích nuôi trồng thủy sản trên địa bàn huyện Phong Thổ đạt 40,05ha; sản lượng nuôi cá nước lạnh là 9 tấn, tăng 7 tấn so với cùng kỳ năm trước.
 |
|
[Caption]Đoàn công tác thăm HTX Phúc Khoa |
Sản xuất gắn với chuỗi giá trị
Trong các ngày 7 - 9/5, thực hiện chỉ đạo trực tiếp từ Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Văn Thịnh, Trung tâm Các chương trình kinh tế xã hội (Liên minh HTX Việt Nam) cùng các thành viên Tổ công tác theo quyết định số 119/QĐ-LMHTXVN ngày 22/2/2018 đã phối hợp Liên minh HTX tỉnh Lai Châu lên kế hoạch chương trình chi tiết và tiến hành khảo sát 5 HTX trên địa bàn tỉnh Lai Châu gắn với mục tiêu giảm nghèo, gồm: HTX Nông nghiệp vùng cao Phong Thổ, HTX Phúc Khoa, HTX Tiến Đạt, HTX Minh Thuận, HTX Thanh Xuân.
Tất cả 5 HTX đều có báo cáo chi tiết về hoạt động bộ máy, các ngành nghề, hiện trạng sản xuất, định hướng sản xuất và nhu cầu gắn với chuỗi giá trị sản phẩm. Tổ công tác trong quá trình làm việc, tham quan, khảo sát, các vùng sản xuất, phân tích cụ thể, bước đầu đánh giá tổng thể về các HTX.
Về tổ chức hoạt động, các HTX đều hoạt động theo Luật HTX 2012, đã chuyển đổi theo mô hình HTX kiểu mới.
Về sản xuất và tiêu thụ, các HTX đã liên kết các hộ thành viên nhỏ lẻ với nhau để có điều kiện học tập, trao đổi kinh nghiệm, phát huy được thế mạnh của các thành viên. Các HTX đã hỗ trợ thu mua, tìm đầu ra cho các thành viên, qua đó tạo việc làm, tăng thu nhập cho các hộ gia đình thành viên.
Phân tích về chuỗi giá trị sản phẩm, đa số HTX phát triển gắn với lợi ích thành viên đồng thời theo định hướng phát triển KTTT, vì thế cần hoàn thiện, có lộ trình cụ thể trong thực hiện đổi mới phát triển quy trình sản xuất đồng bộ, hiệu quả, chủ động trong khâu nguyên liệu đầu vào, khâu tiêu thụ, nhằm đồng bộ công nghệ, sản phẩm.
Các HTX đều có nguyện vọng tham gia trong định hướng thực hiện chương trình giảm nghèo kết hợp với chuỗi giá trị sản phẩm của Liên minh HTX Việt Nam; sẵn sàng tăng cường nguồn lực hiện có để có thể đạt được hiệu quả bền vững, liên kết thành viên, liên kết giữa các HTX, phát triển theo xu hướng thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm.
Căn cứ vào khảo sát thực tiễn, Tổ công tác thực hiện Chương trình giảm nghèo gắn với chuỗi giá trị sản phẩm sẽ thống nhất với Liên minh HTX tỉnh Lai Châu lựa chọn HTX thích hợp trong triển khai; đồng thời huy động sự quan tâm, hỗ trợ từ UBND tỉnh Lai Châu, UBND xã, các sở, ngành… của tỉnh trong thực hiện, nhằm tăng cường hiệu quả chuỗi giá trị sản phẩm tại Lai Châu trong năm 2018.
Sản phẩm cụ thể sẽ phát huy vai trò của HTX trong thực hiện các sản phẩm chủ lực theo định hướng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh và thực hiện tốt các đề án phát triển chuỗi giá trị sản phẩm của Liên minh HTX Việt Nam giai đoạn 2018 - 2020.
Tiến Trung